واقعیت آن است که کلمه تریاژ از صنایع غذایی و کشاورزی در فرانسه قرض گرفته شده است. حدود 3 قرن پیش کشاورزان فرانسوی برای دسته بندی محصولاتی مثل دانه های قهوه این کلمه را به کار میبردند.
سپس این واژه به وسیله یک جراح فرانسوی ارتش ناپلئون به نام دومینیک جان لری برای دسته بندی مصدومان جنگ به کارگرفته شد.
لری خود در خطوط مقدم حضور میافت و مصدومانی که جراحت جدی ولی قابل درمان داشتند را انتخاب و به پشت جبهه منتقل میکرد.
وی در دفترچه خاطراتش در جنگ روسیه در سال 1812 به روشنی قانون تریاژ خود را بیان میکند:((افرادی که جراحات خطرناک دارند باید جدای از درجه و دسته نظامی در اولویت توجه قرار گیرند. مگر این که امیدی به زنده ماندن انها در چند ساعت آینده نباشد)).
انواع تریاژ در بخش اورژانس
در اورژانس های پیشرفته معمولا یک مسئول تریاژ تمام بیماران را می بیند و برسی می کند. تا برای اولویت و چگونگی درمان طبقه بندی شوند.
در محیط اورژانس با توجه به وجود منابع نسبتا کافی برای درمان همه بیماران منطق حاکم بر تریاژ عموما شامل اولویت دادن زمانی به بیماران بد حال تر که نمی توانند منتظر بمانند در درجه اول و بعد رسیدگی به سایر بیماران بر اساس اولویت نوبت آنهاست. در ستال 1982 دینس و تامپسون سعی کردند سیستم های مختلف تریاژ را دسته بندی کنند. به این ترتیب سه دسته تریاز معرفی شد که شامل موارد زیر می باشد.
1) Traffic Director
2) Spot check
3) Comperihensive
نوع اول شامل سیستم هایی می باشد که در آنها فرد مسئول بیماران را بر اساس شکایت اصلی بیمار به اتاق نتظار یا محوطه درمان راهنمایی می کند. این فرد معمولا غیر حرفه ای هست. در این سیستم ها از ثبت اطلاعات* اقدامات اولیه تشخیصی درمانی و یا ارزیابی مجدد بیماران خبری نیست.
نوع دوم مشتمل بر سیستم هایی است که دفرد مسئول تریاژ در آن یک پرسنل بهداشتی درمانی است که بر اساس شکایت اصلی بیمار و آنچه در او میبیند یا بیمار به او میگوید بیماران را اولیت بندی میکند. در این سیستم ها گرچه اطلاعات به صورت ابتدایی و درمان های ساده و اولیه مثلا گذاشتن کیسه یخ روی موضع درد در پیچ خوردگی مچ پا انجام میشود ولی از برسی مجدد بیمار خبری نیست. این سیستم معمولا در اورزانس های خلوت به کارگرفته میشود و وقتی بیماری مراجعه میکند به مسئول تریاژ خبر داده میشود تا برای انجام کارخود در محل تریاژ حاضرشود.
نوع سوم تریاژ جامع یا ادراکی خوانده میشود که مورد اقبال عمومی نهاد های تخصصی است. در این نوع فرد مسئول تریاژ نه تنها بر اساس سنجش نیاز های بیمار(مبتدی و شواهد عینی ذهنی و معاینه مختصر) بلکه بر اساس توانمندی های اورژانس و همچنین فاکتور های پیرامونی مثل نوع بیمه- شلوغی بخش اورژانس بیمار را برای دریافت خدمات اولویت گذاری میکند.این کار معمولا به وسیله یک پرستار با تجربه انجام میپذیرد. ثبت نسبتا کافی از اطلاعات انجام میشود. اقدامات تشخیصی اولیه و درمان های ساده نیز ارائه میشود. همچنین بیماران منتظر برای دریافت خدمات در فواصل معینی بر اساس اولویت بالینی ارزیابی مجدد میشوند. در این نوع از سیستم های بیماران به چهار یا پنج دسته تقسیم میشوند. همانطور که ملاحظه میشود این دسته بندی هفت فاکتور پرسنل مسئول_اساس ارزیابی_تعداد دسته های بیماران_ محل هدایت بیماران _چگونگی ثبت اطلاعات_انجام یا عدم ارزیابی مجدد و خدمات تشخیصی و درمانی ارائه شده در تریاژ را ملاک قرار داده است.
تریاژ در اورژانس : الزام یا اختیار
بسیاری از فاکتورها کیفیت خدمات رسانی در اورژانس را تحت تاثیر قرار میدهند. در این میان شلوغی اورژانس ها یک عامل مهم محسوب میشود. به دلایل مختلف از جمله افزایش جمعیت- افزایش سن متوسط جامعه- دسترسی کمتر به سایر مراکز ارائه خدمات درمانی (مثلا همپوشانی زمان کار افراد با زمان باز بودن کلینیک ها و مطب ها) مراجعات اورژانس افزایش خواهد داشت. آمار مراجعات اورژانس در ایالات متحده نشان میدهد که9 بین سال های 1992 و 2002 23 درصد افزایش داشته و به طور مثال در سال 2004 از هر صد نفر نزدیک به 39 نفر به اورژانس مراجعه کردند. از این نظر اورژانس ها هنوز با مشکلات سالهای 1950 و 1960 یعنی افزایش مراجعات مواجه هستند.به بیان دیگر با این شرایط نمیتوان انتظار داشت زمان انتظار بیماران در اورژانس افزایش یابد. غیر قابل کنترل بودن میزان ورودی بینمار به اورزانس به این چالش دامن میزند. در این شرایط برقراری تریاژ اجتناب ناپذیر به نظرمیرسد.